අප ගමන්ගන්නා දුම්රිය මේ වනවිට මරදාන දුම්රිය ස්ථානයද පසු කරගෙන ඉදිරියට ඇදෙයි. ටිකදුරක් ඉදිරියට ඇදීමේදී අප නෙත ගැටෙනුයේ දුම්රිය දෙපාර්ථමේන්තුව සතු දුම්රිය ධාවනාගාරයක් වෙතටයි. ඒ දෙමටගොඩ පිහිටි මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය වෙතටයි. දුම්රියයන් රැසක් අලුත්වාඩියාව නිමාවී තම ධාවනයට සුදානමින් සිටිනු බවක් අපට පෙනෙන අතරම Shunting වර්ගයේ එන්ජින්ද අංගනයේ ඒ මෙ අත සැරිසරමින් සිය රාජකාරිය ඉටු කරනු බවක් දක්නට ලැබේ. එමෙන්ම තම නියමිත ධාවන වාරය අවසන් වී ධාවනාගාරය වෙක පැමින ඇති ද්ම්රියයන් කිහිපයක්ද පෙනෙන්නට ඇත. මෙය ශ්රී ලංකාවේ දැනට පවතින පැරණිම දුම්රිය ධාවනාගාරය ලෙසද සැලකේ. 1909 වර්ෂයේදී එය ආරම්භ කර ඇත. අප කෙමෙන් කෙමෙන් මෙම දර්ශන වලටද සමු දෙමින් අප ගමන් කරන්නාවූ දිශාව ඔස්සේ ඉදිරියට ඇදෙයි.
දැන් අපගේ නෙත ගැටෙනුයේ දෙමටගොඩ දුම්රිය ස්ථානය වෙතය. මුහුදු මට්ටමේ සිට 3.05m උසින් පිහිටා ඇති මෙයට කොළඔ කොටුව දුම්රිය ස්ථානයේ සිට 4Km ක දුරින් පිහිටා ඇත. වේදිකා 3 කින් සමන්විත වන මෙම දෙමටගොඩ දුම්රිය ස්ථානයද පසු කරගෙන අප ගමන් කරන්නේ කැළණිය දුම්රිය ස්ථානය වෙතටයි. කැළණිය දුම්රිය ස්ථානය වෙත පැමිනීමට පෙර දෙමටගොඩින් නික්මීමෙන් පසුව අපට අප ගමන්ගන්නා මාර්ගය දෙපස කොළඔ නගරයේ ඉහල යන ජනගහනයට පිලියමක් ලෙස සකස් කරන ලද මහල් නිවාස සංකීර්න කිහිපයක්ද දක්නට ලැබේ.
මෙසේ අප ඉදිරියට ඇදෙත්ම අපට හමුවන්නේ කැළණි නදියයි. සමනළ කදු පන්තියේ මුදුනින් ආරම්භ වන ජල ධාරාව මෙසේ මුහුද දෙස ගලාබසින මාර්ගයද අප දුම්රිය මාර්ගයට අංශක 90 ක ආනතියක්න් පිහිටා ඇත. කැළණි ගග උඩින් ඉදිකර ඇති පාලම මතින් දුම්රිය වර්තමානයේ ගමන් කලද අතීතයේ කැළණි නදිය මත බෝට්ටු පේලියක් එක දිගට තබා තදින් ගැටගසා ඒ මත දුම්රිය මාර්ගය අතුරා තිබූ බවද අසා ඇති නමුත් ඒ පිළිඹදව වැඩිදුර විස්තරයක් අනාවරනය නොවුනි.
කැළණි පාළම |
මෙසේ අප ගමන්ගන්නා දුම්රියද කැළණි පාලම උඩින් පැමින කැළණිය දුම්රිය ස්ථානය වෙත ඇදෙයි. සුදුවතින් සැරසුනු උපාසික මාතාවන් හා සරසවි සිසුන් කිහිප දෙනෙක්ද කැළණිය දුම්රිය ස්ථානයේ සිටිනවා දිස්වේ. මෙසේ අප කැළණිය දුම්රිය ස්ථානයද පසු කරමින් පිලිවෙලින් වනවාසල , හුනුපිටිය , එඩේරමුල්ල , හොරපේ යන දුම්රිය ස්ථානද පසු කරමින් ඉදිරයට ඇදෙනුයේ අප ගමන් ගන්නා දුමිරියේ පළමුවන නැවතුම්පොල වන රාගම දුම්රිය ස්ථානය වෙතටයි. මෙසේ අප රාගම දුම්රිය ස්ථානය කරා පියමනින්නාවූ අතරතුර විශේෂිත ස්ථානයක් පසු කර යයි.
ශ්රී ලංකා දුම්රිය ඉතිහාසය පිළිබඳව සොයා බැලීමේ දී ප්රථම දුම්රිය පීලි පැනීම සිදුව තිබෙන්නේ 1865 වර්ෂයේ ජනවාරි දාහතර වැනිදාවකය. එසේ ප්රථම පීලි පැනීමට ලක්ව තිබෙන්නේ බැලස්ට් දුම්රියක්.
බැලස්ට් දුම්රියක් කියන්නේ දුම්රිය මග ඉදි කරන්න අවශ්ය කළු ගල්, පස්, සිල්පර කොට, යකඩ ප්රවාහනය කරන දුම්රියට. ශ්රී ලංකාවේ ප්රථම දුම්රිය මග ලෙස කොළඹ-අඹේපුස්ස දක්වා දිවෙන දුම්රිය මාර්ගයේ ඉදි කිරීම් 1864 වර්ෂයේ අවසන් වී දුම්රිය ධාවනය ආරම්භ කෙරුණත් අවසන් වූ දුම්රිය මගේ අවසන් නොවූ ඉදි කිරීම් 1965 වසර වන විටත් සිදු කෙරෙමින් පැවතුනා.
මෙම ඉදි කිරීම් කාර්යය සඳහා යොදවා තිබූ සේවකයින්ට වැටුප් ගෙවීම බාර වී තිබුණේ සීරා මාලූ නයිදු කියන පුද්ගලයෙකුට. එවකට ධාවනයේ යොදවා තිබූ ඩක්කුවකින් සිය රාජකාරි ගමන් සිදු කළ නයිදු අනතුර සිදු වූ දවසේ ගොංගිතොට හතේ කණුව ළඟින් බැස යන්නේ විශාල අනතුරකට අත වනමින් ඩක්කුව දුම්රිය මගේ නවතා තබලා.
එම අවස්ථාවේ කම්කරුවන් පිරිසක් සහ පස් පුරවා ගෙන රාගම සිට කැලණිය දෙසට ධාවනය වෙමින් තිබූ පෙට්ටි දාසයකින් යුත් බැලස්ට් දුම්රිය ගොංගිතොට හතේ කණුව ළඟ නවතා තිබූ ඩක්කුවේ ගැටී සිදු වුණු අනතුරත් සමග ශ්රී ලංකා දුම්රිය ඉතිහාසයේ ප්රථම දුම්රිය පීලි පැනීම සිදු වෙනවා. අනතුරට පත් බැලස්ට් දුම්රියේ පෙට්ටි දාසයෙන් දාහතරක්ම එවකට වගුරු බිමක්ව තිබූ එෙඬ්රමුල්ල ගොංගිතොට වගුරු බිමේ ගිලී යන්නේ කම්කරුවන් තිස්හය දෙනෙක් සමග, නිලධාරියෙක් ද ජීවිතක්ෂයට පත් කරමිනි.
මෙම ඛේදවාචකය සිදුවූ ස්ථානය අපට හමුවන්නේ දැනට පවතින එඩේරමුල්ල සහ හොරපේ යන දුම්රිය ස්ථාන ද්විත්වය අතර කලාපයෙන්ය.
අප චාරිකාවේ මීලග දුම්රිය නැවතුම වන ගම්පහ දුම්රිය ස්ථානය වෙත පිවිසීම සදහා අප ගමන් ආරම්භ කළෙමු. මෙසේ රාගම දුම්රිය ස්ථානයෙන්ද අප සමුගත්තෙමු.
අද දිනයට සමාප්තිය......................................
මේ වනවිට අප පසුකල දුම්රිය ස්ථාන :-
01 - Colombo Fort
02 - Marandana
03 - Dematagoda
04 - Kelaniya
05 - Wanawasala
06 - Hunupitiya
07 - Enderamulla
08 - Horape
09 - Ragama
Author - Dushantha Nanayakkara
දුම්රිය අනතුර පිළිඹදව විස්තර - ඥානේනද්ර ප්රදීප් පතිරන
දුම්රිය අනතුර පිළිඹදව වැඩිදුර කියවුමට ලංකාදීප පුවත්පතේ ඇති විස්තරයක් වෙත මෙතැනින් පිවිසෙන්න.
*****මෙහි අන්තර්ගත සියලුම කරුනු සම්බන්ධ අයිතිය මෙය සැකසු රචකයා වන මා සතුවන අතර මෙහි අන්තර්ගත කිසිවක් රචකයාගේ නිසි අවසරයකින් තොරව කිසිදු මාධ්යයක් තුලට අන්තර්ගත කිරීම වරදකි. මෙහි ඇති ඇතැම් චායාරූප අන්තර්ජාලයෙන් උපුටා ගන්නා ලද චායාරූප වේ*****
මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය |
මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය |
මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය |
මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය |
මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය |
මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය |
මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය |
මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය |
මාලිගාවත්ත දුම්රිය ධාවනාගාරය |
දෙටගොඩ දුම්රිය ස්ථානය |
කැළණිය දුම්රිය ස්ථානය |
වණවාසල දුම්රිය ස්ථානය |
හුනුපිටිය දුම්රිය ස්ථානය |
එඩේරමුල්ල දුම්රිය ස්ථානය |
රාගම දුම්රිය ස්ථානය |
චාරිකාවේ අප මේ වනවිට සිටින්නාවූ ස්ථානය |
No comments:
Post a Comment